Konstrukcje dachowe

Więźba dachowa
Opracowanie: volkspider
Na podstawie: http://www.flickr.com/photos/upsidaisium/2421481697/
Dach chroni budynek przed oddziaływaniem czynników atmosferycznych. Abyśmy mogli cieszyć się naszym dachem przez wiele lat, ważna jest konstrukcja, a nie wybierane z taką dbałością o kształt i kolor pokrycie dachowe. To ona no swoich „barkach” niesie cały ciężar dachu i współpracuje zresztą budynku. W przypadku budownictwa jednorodzinnego stosuje się konstrukcje drewniane. Na jej rodzaj wpływ ma typ dachu, pochylenie połaci dachowej, a także jej rozpiętość.

Konstrukcja dachu na której układamy pokrycie to więźba dachowa. Jej poszczególne elementy są szczegółowo obliczane w projekcie i na tej podstawie dobiera się przekroje poszczególnych elementów. W zależności od parametrów naszego przyszłego dachu mamy do dyspozycji kilka rodzajów konstrukcji.

Krokwiowa

Stosujemy ją przy rozpiętościach do 6 m i nachyleniu powyżej 40°. Konstrukcja opiera się tylko na murłatach (brak podpór pośrednich). Dzięki temu mamy wolną cała przestrzeń poddasza. Trzeba pamiętać o wzmocnieniu ścianek kolankowych, gdyż więźba krokwiowa wywiera na nią duży wpływ.

Krokwiowo-jętkowa

W tym przypadku maksymalna rozpiętość dachu to 8,5 m. Na ok.2/3 wysokości dachu znajdują się jętki – poziome belki, których zadaniem jest zwiększenie sztywności dachu i nośności krokwi. Do jętek często mocowany jest lekki sufit.

Płatwiowa

Przy tej konstrukcji możemy wznieść dach o rozpiętości powyżej 8 m, ale przy małym pochyleniu połaci. Wzdłuż kalenicy biegnie belka (płatew kalenicowa) na której to opierają się krokwie. Płatew co parę metrów podpierają słupy lub leży ona bezpośrednio na wewnętrznych ścianach nośnych w osi domu.

Płatwiowo-kleszczowa
W tym przypadku mamy możliwość wznoszenia dachów o rozpiętości 12-16 m. Łączy ona konstrukcję krokwiowo-jętkową z płatwiową. Dwie lub trzy płatwie kalenicowe poprzez podparcie słupami dzielą rozpiętość dachu na równe części. Dodatkowo zwiększenie nośności uzyskujemy dzięki kleszczom umocowanym w podobny sposób jak jętka. Jeśli jest potrzeba jeszcze większej nośności, możemy zamocować miecze – ustawione skośnie belki, które łączą słupy z kleszczami.

Wieszakowe
Stosowane przy rozpiętościach do 12 m, gdy wytrzymałość stropu nie pozwala na oparcie na nim więźby. Zastosowane wieszaki łączą krokwie z kalenicy z zastrzałami – belki przenoszące obciążenia na ścianę kolankową, biegną równolegle do krokwi.

Dźwigarowe
Stosowane w budynkach z nieużytkowym poddaszem, gdyż gęsto porozmieszczane elementy uniemożliwiają korzystanie z przestrzeni poddasza. Taka konstrukcja może być zastosowana przy rozpiętościach do 15 m i składa się z płaskich kratownic.

Jeśli dom ma dach płaski, to najczęściej stosowana jest konstrukcja żelbetowa montowana z prefabrykatów. Niekiedy stosuje się również konstrukcje stalowe kryte blachą. Dachy takie mogą być wentylowane lub niewentylowane. Ich potoczna nazwa to stropodachy, czyli konstrukcje gdzie strop nad ostatnią kondygnacją jest zarazem dachem.
W przypadku konstrukcji niewentylowanej, płyta dachowa bezpośrednio przykrywa najwyższą kondygnację, a ocieplenie układa się na zewnątrz – jak w dachach odwróconych.
Jeśli między stropem, a dachem występuje wolna przestrzeń, jest to konstrukcja wentylowana. W tym wypadku, bezpośrednio na stropie znajduje się izolacja dachu oraz ocieplenie. Ta wolna przestrzeń może być przełazowa (dostępna) lub nieprzełazowa.

Aby konstrukcja służyła przez długie lata, trzeba pamiętać o kilku ważnych zasadach:
- murłatę, na której opierają się krokwie, należy zakotwić w ścianie kolankowej, za pomocą specjalnych śrub co 1,5 m, mając na uwadze, aby śruby nie kolidowały z miejscem oparcia krokwi;
- kotwy należy osadzać w wieńcu stropowym w przypadku, gdy dach opiera się na stropie parteru bez ścianki kolankowej lub w wieńcu na ścianie kolankowej;
- podstawy słupków podpierających płatew muszą trafiać w wzmocnione elementy stropu (dodatkowa płyta żelbetowa, belki nośne);
- pod murłatę układamy papę podkładową, która zapobiega przenikaniu wilgoci z muru;
- złącza ciesielskie muszą przylegać do siebie w taki sposób, aby w żadnym miejscu nie dało wcisnąć się zapałki;
- łączniki stalowe muszą być powbijane tak, aby gwoździe nie były wyciągane pod wpływem obciążenia.

W temacie konstrukcji warto wspomnieć o najbardziej typowych rodzajach dachów, aby mając w ręku projekt dachu, wiedzieć jaki zamysł miał projektant:
- dachy spadziste – połacie pochylone pod kątem 20° - 40°
- dach jednospadowy – dach o jednej połaci, nadaje się do pokrywania małych powierzchni (np. garaży);
- dach dwuspadowy – dach o dwóch skośnych połaciach zamkniętych ścianami szczytowymi;
- dach czterospadowy – dach utworzony z czterech połaci, gdzie na styku dwóch dłuższych powierzchni powstaje kalenica, krótsze zastępują ściany szczytowe;
- dach kopertowy – dach o czterech połaciach na rzucie kwadratu;
- dach mansardowy – dach ze zmiennym kątem nachylenia połaci, u dołu jest to kąt ok. 60°, natomiast u góry dąży się do uzyskania kąta możliwie najmniejszego.
- dach płaski – omówione już stropodachy

Na koniec pamiętajmy, że wszelkie zmiany, w tym także zmiana konstrukcji dachu może być dokonana tylko przez projektanta i musi być poparta odpowiednimi obliczeniami statyczno-wytrzymałościowymi. Nie róbmy niczego na własną rękę.
Na podstawie: www.projektoskop.pl
Opracowanie: Paulina Gulcz
10-02-09 10:04
Do góry
Zamknij
Strona korzysta z plików cookies w celu realizacji usług i zgodnie z Polityką Prywatności.
Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do plików cookies w ustawieniach Twojej przeglądarki.