Choroby malin i jeżyn

malina
Opracowanie: mwri
Wśród najczęstszych chorób atakujących maliny i jeżyny znajdziemy choroby wywoływane przez grzyby, bakterie i wirusy. Na początku omówimy największą grupę chorób – wywoływane przez grzyby. Zamieranie pędów malin to najgroźniejsza choroba malin, a zakażeniu nią pędy ulegają już w pierwszym roku rozwoju. Sprawcami choroby są takie patogeny, jak: Didymella applanata, Leptosphaeria coniothyrium, Botrytis cinerea, Verticillium spp. i Fusarium spp.
Najczęstszym objawem są pojawiające się zwłaszcza na dolnej części pędów podłużne plamy, czasami brunatne z wyraźnym fioletowym odcieniem lub jasnobrunatne, na których pojawiają się płaskie czarne tarczki. Brunatne plamy z odcieniem fioletu wywołuje grzyb D. applanata, z kolei jasnobrunatne plamy są wynikiem obecności B. cinerea. Pierwsze objawy choroby zauważmy, zależnie od przebiegu warunków pogodowych, na początku czerwca. Pod koniec lata i jesienią kora pęka i łuszczy się, ale zamiera tylko skórka. Pod koniec maja dwuletnie pędy ulegają silnemu osłabieniu wydając bardzo mało owoców. Porażone pędy gwałtownie zamierają, liście więdną i brunatnieją, a owoce wysychają. Właśnie wtedy uwalniające się zarodniki workowe zarażają nowe, młode pędy malin. Grzyb D. applanata poraża przede wszystkim pędy, ale także liście i łuski okrywające pąki. Grzyb L. coniothyrium atakuje tylko pędy, głównie u ich podstawy.

Wśród dostępnych metod zapobiegania tej grzybowej chorobie większe znaczenie mają metody agrotechniczne niż chemiczne. Powinniśmy usuwać źródła infekcji, wycinając pędy tuż przy ziemi i paląc pędy dwuletnie po zakończonym owocowaniu. Powinniśmy pamiętać o zapewnieniu krzewom luźnego pokroju lub też o rozpinaniu pędów na drutach, co może stanowić lepsze rozwiązanie.

Ochrona chemiczna malin zaczyna się od opryskania roślin Krezotolem lub Nitrosanem tuż przed pękaniem pąków. Po dorośnięciu pąków, co 10 dni opryskuje się Euparenem 50 WP, Ronilanem, Rowralem FLO 255 SC. Opryski preparatami stosować powinniśmy zamiennie. Oprysk wykonujemy także jednym z tych preparatów na początku, w pełni i przy końcu kwitnienia. Po zbiorze owoców w przypadku silnego ataku choroby musimy zastosować dwa opryskiwania w odstępie dwutygodniowym.
Zwróćmy uwagę na obecność pryszczarka na maliniaka łodygowego i jego zwalczanie,. Uszkodzone przez niego miejsca zwiększają rozmiary infekcji.

Antraknoza maliny
(Elsinoe veneta) to choroba występująca na malinie i jeżynie. Przyczyną występowania tej choroby jest grzyb atakujący wszystkie nadziemne części tych krzewów. Na młodych pędach i liściach występują niewielkie purpurowe plamy, które później robią się szare z czerwonawą obwódką. Kora w tych miejscach pęka. Antraknoza powoduje przedwczesne opadanie liści i drobnienie owoców. Do najczęstszych metod zwalczania tej choroby należą usuwanie porażonych pędów i liści, unikanie zagęszczenia krzewów oraz przeprowadzanie oprysków roślin przed kwitnieniem preparatami: Euparen Multi 50 WG, Mythos 300 SC, Rovral Flo 255 SC.

Wśród chorób atakujących malinę i jeżynę znajdziemy także szarą pleśń, chorobę wywoływaną przez grzyby z rodzaju Botrytis, atakujące także truskawki. W sezonie z dużą ilością opadów choroba ta zniszczyć może dużo owoców, które podobnie jak liście początkowo brunatnieją, potem gniją pokrywając się szarym pylącym nalotem. Czasami grzyb powoduje obumieranie kwiatów i atakuje młode niezdrewniałe pędy. W latach wilgotnych szara pleśń może spowodować olbrzymie straty w plonach. Porażone pędy słabo rosną i są podatne na przemarzanie. W okresie zimy porażona tkanka przebarwia się na kolor szary i tworzą się na niej charakterystyczne czarne tarczki, będące przetrwalnikami grzyba. Usuwajmy pędy z objawami porażenia dbajmy o odpowiednią rozsadę oraz wykonujmy opryski rośliny preparatami: Euparen Multi 50 WG, w ilości 6,25 g/10 m², Teldor 500 SC, Sumilex 500 SC.

Trudno odgadnąć pogodę w czasie dojrzewania owoców. Dużo lepiej jest, więc wcześniej zastosować profilaktykę, w postaci wspomnianych już oprysków ochronnych. Dla skutecznej ochrony przeciwko szarej pleśni powinniśmy wykonać co najmniej 3 opryski, sukcesywnie w miarę rozwoju kwiatów. Pierwszy oprysk przeprowadzamy na początku kwitnienia, drugi w czasie pełni kwitnienia, a trzeci pod koniec kwitnienia. Chłodna i wilgotna pogoda znacznie wydłuża kwitnienie, często wówczas istnieje konieczność wykonania jednego, a nawet dwóch dodatkowych zabiegów. Pamiętajmy, iż zakażenie szarą pleśnią następuje w momencie kwitnienia, a skutki zauważamy najczęściej w czasie zbiorów. Podjęcie walki właśnie w tym momencie nie uratuje już naszych plonów, na ratunek jest już, bowiem zdecydowanie za późno.

Jeżyna
Opracowanie: pastilletes
Na podstawie: http://www.flickr.com/photos/simonjoan/2483246875/
Fuzarioza maliny (Fusarium spp.) to choroba rozwijająca się przeważnie w przyziemnej części pędu lub w częściach położonych wyżej, uszkodzonych przez szkodniki. Typowe objawy tej choroby to brunatne, głębokie nekrozy oraz występujące w późniejszym okresie charakterystyczne dla grzybów Fusarium, pomarańczowo-czerwone naloty oraz brodawki grzyba w dolnej części pędów. Na przekroju pędów widoczne są smugi zbrązowiałych naczyń, spowodowane przez pasożytującą w tkankach grzybnię.

Do chorób grzybowych atakujących maliny zaliczymy także białą plamistość liści maliny (Mycosphaerella rubi) powodującą występowanie na liściach i pędach małych, okrągłych, brunatnych, a później szarobiałych plam otoczonych czerwoną obwódką. Źródłem infekcji pierwotnych są zarodniki workowe i konidialne tworzące się na porażonych liściach i pędach. Rozwojowi choroby sprzyjają wysoka wilgotność oraz przewlekłe opady.

Werticylioza maliny
(Verticillium dahliae) to kolejna grzybowa choroba, której objawy obserwujemy najczęściej latem, w okresie ciepłej i suchej pogody. Pierwsze objawy dotyczą liści. To na nich pojawiają się żółte, rozległe smugi pomiędzy nerwami, które w późniejszym okresie brunatnieją, brzegi liści zwijają się ku górze. Na pędach mogą wystąpić niebieskie lub brunatno-niebieskie smugi. Na porażonych pędach obserwujemy więdnięcie liści, a potem całkowite zamieranie pędów.

Wśród chorób wirusowych atakujących maliny i jeżyny znajdziemy żółtą plamistość liści maliny powodującą żółte i nekrotyczne plamy na liściach, oraz mozaikę maliny wywołującą chlorotyczne i żółte plamy na liściach. Wirusa oby tych chorób przenoszą mszyce, skoczki i nicienie. Choroby osłabiają wzrost roślin, zmniejszają istotnie liczbę pędów i powodują spadek plonu.

Karłowatość maliny to kolejna groźna choroba atakująca maliny i jeżyny wywoływana przez fitoplazmę Rubus stunt phytoplasma rozprzestrzenianą głównie przez skoczki. Początkowo choroba ma przebieg bezobjawowy, w kolejnych jednak latach po infekcji objawy stopniowo nasilają się prowadząc do degeneracji roślin, często nawet do ich zamierania.

Do najczęstszych objawów należą krótkie i bardzo cienkie pędy występujące na chorych krzewach oraz wygląd rośliny przybierający miotlasty pokrój, będący skutkiem nadmiernego wyrastania pędów z pąków śpiących. Działki kielicha chorych kwiatów mogą być silnie powiększone i wydłużone, przypominające wyglądem listki, a płatki korony przebarwione na kolor zielonkawo-różowy. Chore krzewy praktycznie nie zawiązują owoców. Nielicznie jednak dojrzewające mimo choroby mają niską wartość handlową i konsumpcyjną.

Pamiętajmy, iż nasilenie chorób malin i jeżyn zależne jest od warunków atmosferycznych w danym roku. W czasie suchej i upalnej pogody nie powinno dochodzić do infekcji. Większość uprawianych odmian malin i jeżyn jest jednak zawsze w pewnym stopniu podatna na najważniejsze choroby pochodzenia grzybowego. Obserwacje plantacji powinniśmy zwiększyć od końca czerwca i po zbiorze owoców. Bardzo często objawy niektórych chorób wirusowych często widoczne są już wiosną.

Przede wszystkim pamiętajmy o zakupie zdrowego, wolnego od wirusów materiału wyjściowego, izolując plantacje nowo zakładane. Ściółkujmy plantacje, odchwaszczajmy je i usuwajmy po zbiorze pędy owocujące, nadmiar pędów młodych, a także pędy porażone, stare i obumarłe. Zwróćmy uwagę na dobór odpowiedniego stanowiska, a także właściwe nawożenie, cięcie i sposób prowadzenia plantacji. Regularnie przeprowadzajmy kontrolę plantacji.

Nie powinniśmy zakładać plantacji malin i jeżyn po roślinach podatnych na porażenie przez grzyb V. dahliae, tj. po truskawkach, ziemniakach, pomidorach, kalafiorach, roślinach kapustnych oraz ogórkach. Dobrym przedplonem są zboża, trawy i kukurydza. Jednocześnie na terenach z utrzymującą się wilgotnością musimy liczyć się z koniecznością częstszych zabiegów przeciwko najważniejszym chorobom grzybowym.
Umiarkowane nawożenie azotowe oraz prowadzenie krzewów przy drutach zapewnią dobrą przewiewność plantacji i stworzą mniej korzystne warunki dla infekcji roślin.
Wszystkie stosowane przez nas środki ochrony powinniśmy wykorzystywać zgodnie z zaleceniami producenta.
Na podstawie: www.projektoskop.pl
Opracowanie: e-ogrody.com
09-06-16 15:56
Do góry
Zamknij
Strona korzysta z plików cookies w celu realizacji usług i zgodnie z Polityką Prywatności.
Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do plików cookies w ustawieniach Twojej przeglądarki.