Aktywne trendy w systemach poddaszy

System dachu i poddasza zmienia się, wraz z postępem technologicznym, ze wzrostem świadomości stosowania nowoczesnych materiałów i z każdą odkrytą wadą w systemach klasycznych. Powoduje to ciągłe dążenie do udoskonalania rozwiązań i materiałów w nich użytych. Towarzyszy temu wzrost żywotności systemu. Coraz bardziej priorytetowym czynnikiem jest wpływ systemu na klimat na poddaszu, a co za tym idzie na zdrowie człowieka.

Folie wstępnego krycia
Wyraźną zmianą w sposobie izolacji systemu dachu i poddasza było wejście na rynek folii wstępnego krycia w latach 60-tych. Zastępowały one pełne deskowanie i papę – tradycyjne , bardziej pracochłonne i kosztowniejsze rozwiązanie. Jednakże następne dekady pokazały niedoskonałość takich rozwiązań.
Folie wstępnego krycia spełniały zadanie izolacji chroniącej przed wodą, w przypadku jeśli doszłoby do podwiewania deszczu lub śniegu pod pokrycie dachowe. Były także zabezpieczeniem, jeśli na wskutek uszkodzenia pokrycia dachowego doszłoby do przecieku. Ze względu na niską paroprzepuszczalność tych membran konieczne było jednak tworzenie szczeliny wentylacyjnej, dzięki której dach był wentylowany, a termoizolacja chroniona przed nadmierną kumulacją wilgoci.
Praktyka pokazała jednak, że szczelina wentylacyjna często była niedostateczna, lub był nawet jej brak, efektem czego było zawilgocenie warstwy termoziolacyjnej, spadek jej parametrów cieplnych, wzrost kosztów ponoszonych na ogrzewanie. Ponadto wilgoć staje się doskonałym środowiskiem do rozwoju grzybów i pleśni, co ma bardzo poważny wpływ na samopoczucie i zdrowie człowieka.
Na rynku pojawiły się membrany wysokoparoprzepuszczalne. Stały się one antidotum na kilka występujących dotychczas bolączek.
Membrany wysokoparoprzepuszczalne zostały wprowadzone jako zabezpieczenie przed niesumiennymi firmami wykonawczymi. Stały się gwarancją suchego poddasza, sprawnej termoizolacji, relatywnie niezmiennych kosztów energii cieplnej i zdrowego dla człowieka klimatu. Obecnie stosunek użycia membran wysokoparoprzepuszczalnych do innych folii wstępnego krycia na dachach skośnych szacuje się na poziomie 40/60.

Okna dachowe
Nowoczesne systemy okienne zrewolucjonizowały rynek w ostatnich 2 dekadach. W zasadzie chodziło głównie o szczelność, spadek kosztów grzewczych, wyższą estetykę, łatwiejsze utrzymanie (mycie). Szybko zaczęto jednak odczuwać - w dosłownym znaczeniu – efekt szczelności. Wnętrza domów stały się hermetyczne, a klimat w nich nienaturalny. Przystosowanie klimatu do bardziej naturalnego zaczęto realizować za pomocą urządzeń klimatycznych, jako że nawet sprawna wentylacja nie była gwarantem świeżego klimatu. Szczególnego znaczenia problem ten nabrał przy poddaszach. Para wodna generowana w domostwie, w wyniku różnicy ciśnień idzie do góry zatrzymując się na poddaszu. Producenci okien dachowych zaczęli stosować w swych oknach specjalne szczeliny wentylacyjne umożliwiające wymianę powietrza, bez konieczności otwierania okna. Takie rozwiązanie niweluje problem nadmiernej wilgoci, nieświeżego klimatu, zbyt hermetyczno wnętrza, nie dopuszczając jednocześnie do powstawiania zgubnych w skutkach dla zdrowia ludzkiego grzybów i pleśni.

Stosowanie paroizolacji
Prawdziwie rewolucyjne podejście jeśli chodzi o izolację w systemie poddasza zaproponowała firma ROCKWOOL. W najnowszym opracowaniu tej firmy „Budownictwo ogólne i mieszkaniowe” w dziale „Stropodachy i poddasza” podaje się nowe podejście jeśli chodzi o paroizolacje na poddaszach. Producent w oparciu o polskie normy, zaleca stosowanie folii paroizolacyjnych odmiennych od tradycyjnych wykonywanych na folii polietylenowej. Paroprzepuszczalność tradycyjnej paroizoalcji szacowana jest na poziomie 0.5g/m2/24h. ROCKWOOL zaleca stosowanie paroizolacji o paroprzepuszczalności 2-2.5g/m2/24h. Co więcej, stosowanie paroizolacji tylko w takich pomieszczeniach jak WC, łazienki i kuchnie zlokalizowanych na poddaszach. Zaznacza brak konieczności stosowania paroizolacji w pomieszczeniach takich jak sypialnie, czy biura.

Aktywne paroizolacje
Stosowany przez ostatnie dziesięciolecia sposób izolacji izolacji termicznej od poddasza, paroizolacją o znikomej paroprzepuszczalności (0,5g/m2/24h) nie jest wolny od wad. W momencie przeprowadzania renowacji i readaptacji poddaszy, okazało się że pod płytą G-K – powszechnie stosowaną przy zabudowie poddaszy – znajdowały się ogniska wilgoci. W miejscach tych stwierdzano zaawansowany rozwój pleśni i grzybów – bardzo niebezpiecznych dla zdrowia człowieka, a także mających destrukcyjny wpływ na materiały budowlane (pleśnie i grzyby żywią się materiałami mineralnymi powszechnie stosowanymi przy produkcji materiałów budowlanych). Natychmiast zdefiniowano problem – folie paroizolacyjne polietylenowe tworzyły szczelny worek na poddaszu, przez co dochodziło do miejscowego zawilgocenia. Efekt został późno odkryty , ze względu na to iż wilgoć i pleśnie gromadziły się w miejscach kompletnie niewidocznych i niedostępnych. Szybko zdano sobie sprawę z niedoskonałości „absolutnych izolacji” i zaczęto stosować aktywne materiały, pozwalające na wymianę pary wodnej (analogia do szczelin wentylacyjnych przy oknach dachowych). Firmy takie jak Klober, Tyvek, Corotop®, Lenzing reagując na pojawiający się problem, szybko zaoferowały tzw. aktywne pparoizolacje – paroizolacje, pozwalające na zatrzymanie naporu pary wodnej i w przypadku jej nadmiernej kumulacji, powolnego emitowania na zewnątrz.

Rola paroizolacji
Kolejnym ciekawe krokiem jest publikacja w magazynie BIT (9/2002) dotycząca suchej zabudowy wnętrz na poddaszu. Autor publikacji definiuje rolę stawianą paroizolacji na poddaszu – odmienna od tradycyjnych powszechnie stosowanych przez ostatnie dziesięciolecia. Widać tu podobny trend jak w przykładzie Aktywne paroizolacje.
Autor pisze: „Bardzo istotną sprawą jest odprowadzenie pary wodnej. W przypadku gdy adaptujemy poddasze na cele mieszkalne, musimy liczyć się z tym, że jego konstrukcja nie jest przygotowana na odprowadzenie zwiększonej ilości wilgoci, która zawsze powstaje w wyniku normalnego funkcjonowania człowieka i prac domowych (oddychanie, zużycie wody itd.(...) Rolę regulatora odprowadzania wilgoci pełnią folie paroizolacyjne, umieszczane pomiędzy warstwą ocieplenia a powierzchnią wykończenia sufitu, np. płytą gipsowo-kartonową. Zadaniem folii paroizolacyjnej jest kontrolowane, powolne odprowadzanie wilgoci z pomieszczenia, tak aby jej ilość mogła stopniowo migrować przez warstwę izolacji termicznej i być usuwana przez system wentylacji dachu. (...)”

Kolejne rozwiązania są weryfikowane przez firmy wykonawcze, inwestorów indywidualnych i przez sam czas. Postęp technologiczny, obserwowane zmiany i zjawiska weryfikują stosowane technologie i materiały. Ciągłe dążenie do doskonałości rozwiązań jest tak stare jak ludzkość. Niezaprzeczalnym efektem tych trendów jest wzrost standardów życia, troska o zdrowie człowieka i ekonomię – dzięki temu żyjemy w dłużej, lepiej i na pewno efektywniej.